Dywergencja - sposób na zwiększenie zysków

W poprzednich postach nauczyliśmy się wyznaczać główny kierunek, w jakim porusza się cena obserwowanego waloru. Poznaliśmy również, czym jest popyt i podaż oraz w jaki sposób patrzeć na wykres z perspektywy ich aktywności. Próbowaliśmy wyznaczyć na wykresie miejsca wzmożonej aktywności popytu i podaży, zwanymi miejscami wsparcia lub oporu. W obszarach tych, istnieje największe prawdopodobieństwo zmiany kierunku ruchu ceny. Jednak samo "wejście" ceny w obszar wsparcia czy oporu nie oznacza, że cena za chwilę zawróci i możemy od razu otwierać transakcję. Musimy poczekać na sygnał potwierdzający nasze przypuszczenia. Do generowania takich sygnałów możemy użyć, ostatnio poznanych, formacji świecowych. Dzisiaj przyjrzymy się kolejnemu narzędziu, mogącemu w znacznym stopniu zwiększyć trafność naszych transakcji. Jest nim dywergencja.

Dywergencja oznacza rozbieżność. Aby ją zaobserwować potrzebujemy dwóch elementów do porównania. Pierwszym elementem jest zawsze cena, a drugim dowolnie wybrany wskaźnik analizy technicznej. Może to być MACD, CCI, oscylator stochastyczny lub inny. Chyba najczęściej wybieranym wskaźnikiem do porównania jest MACD.

Jeżeli cena wykreśli nowy, wyższy szczyt, oscylator powinien zachować się tak samo. Analogicznie, jeżeli cena kreśli nowy, niższy dołek, na wykresie oscylatora również powinien pojawić się niższy dołek. Jeżeli tak się nie stanie, występuje rozbieżność między nimi, którą nazywamy dywergencją. Możemy ją wykorzystać do wyznaczenia punktu prawdopodobnego odwrotu, słabnięcia trendu lub jego kontynuacji.

Rozróżniamy dwa typy dywergencji: dywergencja regularna i dywergencja ukryta.

Dywergencja regularna zwiastuje odwrócenie kierunku, w którym podąża cena.
Jeżeli na wykresie ceny pojawi się nowy, wyższy szczyt, a oscylator w tym samym czasie nie jest w stanie wyjść powyżej poprzedniego szczytu, mamy wówczas do czynienia z niedźwiedzią dywergencją regularną. Istnieje wtedy duże prawdopodobieństwo spadków.

Dywergencja regularna zwiastująca spadki.

Analogicznie sytuacja przedstawia się w przypadku byczej dywergencji regularnej. Cena kreśli nowe, niższe dołki, a na wykresie oscylatora pojawia się nowy dołek, wyższy od poprzedniego. W tej sytuacji oczekujemy nadchodzących wzrostów.

Dywergencja regularna zwiastująca wzrosty.

Dywergencja ukryta daje sygnały przeciwne do dywergencji regularnej. Po jej uformowaniu, spodziewamy się kontynuacji bieżącego trendu.
Jeżeli cena kreśli niższy szczyt, a na wykresie wskaźnika pojawia się nowy, wyższy szczyt, wówczas mamy ukrytą deywergencję niedźwiedzia, czyli możemy oczekiwać dalszych spadków.

 Dywergencja ukryta przewidująca kontynuację spadków.

W przypadku byczej dywergencji ukrytej, cena kreśli wyższy dołek, a na wykresie wskaźnika pojawia się niższy dołek. Możemy spodziewać się kontynuacji trendu wzrostowego.

Dywergencja ukryta przewidująca kontynuację wzrostów.

Poszukajmy przykładów dywergencji na parze walutowej EURUSD.

 Na wykresie miesięcznym, doszukaliśmy się dywergencji regularnej, zwiastującej spadki eurodolara. Czerwonym kolorem wyznaczona została strefa zwiększonej aktywności podaży, w której cena zawróciła, zgodnie z tym co sygnalizowała dywergencja.

Na wykresie tygodniowym mamy przykład dywergencji regularnej, skutecznie przewidującej odwrócenie od spadków.

Czterogodzinny wykres EURUSD przedstawia przykład ukrytej dywergencji, potwierdzającej kontynuację wzrostów.

Z kolei ukryta dywergencja na wykresie godzinowym wskazuje, że spadki jeszcze nie dobiegły końca.

Powyższe przykłady mają jedynie za zadanie przedstawić, jak mogą się kształtować dywergencje na realnym rynku. Nie stanowią elementu żadnej strategii. Nigdy nie powinniśmy grać tylko i wyłącznie w oparciu o sygnały dawane przez dywergencje. Najlepiej używać ich w połączeniu z obszarami wsparcia i oporu, gdzie oczekujemy odwrotu ceny. Zarówno dywergencje jak i omawiane wcześniej formacje cenowe, mogą stanowić dla nas sygnał, informujący o zbliżającej się zmianie trendu zarówno krótkoterminowego, jak i długoterminowego.